Ưu và nhược điểm của sách "tròn - vuông"

Ở một số địa phương, giáo viên cho rằng, SGK Tiếng Việt 1 – Công nghệ giáo dục do GS Hồ Ngọc Đại làm chủ biên có nhiều ưu điểm giúp học sinh tiếp cận ngôn ngữ, đọc, viết chuẩn… Tuy nhiên, nó cũng bộc lộ một số điểm chưa phù hợp.

40 năm thăng trầm sách công nghệ giáo dục

Những ngày qua, dư luận xôn xao trước thông tin bộ sách giáo khoa Công nghệ giáo dục lớp 1 do GS Hồ Ngọc Đại làm chủ biên, được “thử nghiệm” suốt 40 năm qua và không qua thẩm định vòng 1 của Hội đồng quốc gia thẩm định sách giáo khoa lớp 1.

Khi biết tin này, nhiều giáo viên, phụ huynh và những người từng học trường thực nghiệm, học qua chương trình sách giáo khoa của GS Hồ Ngọc Đại cảm thấy tiếc nuối. Bởi dòng sách tâm huyết được nhiều người đánh giá cao và được coi là cứu cánh cho công cuộc xóa mù chữ, công cuộc tái mù chữ ở nhiều nơi hiện có nguy cơ phải dừng lại trong năm tới.

Ước tính có khoảng 930.000 học sinh lớp 1 học Tiếng Việt 1 – Công nghệ giáo dục (TV1-CNGD). Con số này cho thấy sách phải có những ưu điểm nhất định. Việc nó sẽ bị ngừng sản xuất vào năm sau gây ra rất nhiều tranh cãi là điều dễ hiểu.

Dư luận đặt ra yêu cầu Hội đồng đánh giá quốc gia phải khách quan, có đánh giá từ chính cơ sở giáo dục, người dạy và người học. Từ đó so sánh với các chương trình khác và chọn chương trình phù hợp nhất.

Sách Tiếng Việt 1 – Công nghệ giáo dục hiện đang được triển khai tại nhiều tỉnh, thành phố.

Ở nhiều địa phương, TV1-CNGD cũng trải qua nhiều thăng trầm, từ thử nghiệm đến đại trà, dừng dạy rồi tiếp tục dạy đại trà ở hàng chục tỉnh, thành trong cả nước. Đơn cử như tại Quảng Trị, từ năm 1995, việc dạy TV1-CNTT đã được triển khai tại Trường Phổ thông Năng khiếu Thực nghiệm (nay là Trường Tiểu học Nguyễn Bá Ngọc), thành phố Đông Hà. Năm học 2017 – 2018 đến nay, Quảng Trị đã sử dụng bộ sách này trong toàn tỉnh.

Theo đánh giá của Sở GD&ĐT Quảng Trị, chương trình TV1-CNGD đã giúp học sinh nắm vững kiến thức tiếng Việt, không mù tịt lại, nắm chắc cấu trúc ngữ âm tiếng Việt, nắm vững quy tắc chính tả, đa số học sinh đọc và viết được. viết trôi chảy.

Chương trình này giúp học sinh phân biệt giống và khác tiếng đồng thời nắm vững cấu tạo của tiếng Việt gồm các phần: phần đầu, phần vần, phần âm. Trên cơ sở đó, các em biết đánh vần một từ theo cơ chế hai bước…

Ngoài ra, học sinh tích cực, chủ động tham gia các hoạt động học tập; Tạo sản phẩm của riêng bạn. Tài liệu được thực hiện theo nguyên tắc “thầy giao việc, trò làm” nên đã hình thành ở thầy một phương pháp dạy học tích cực, học sinh học tập tích cực.

Kết quả dạy học TV1-CNGD đảm bảo chất lượng, kết quả chung môn Tiếng Việt cấp tiểu học ở Quảng Trị luôn ổn định và phát triển (năm học 2016-2017 đạt 98,43%; năm học 2017-2018 đạt 98,43%). 98,64% học sinh hoàn thành chương trình bằng tiếng Việt)…

Nhiều địa phương đánh giá sách Tiếng Việt 1 – Công nghệ giáo dục có hiệu quả cao.

Một số nội dung khó với nữ sinh vùng cao

Về một số khó khăn, bà Nguyễn Thị Thu Thủy – Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Quảng Trị cho biết: “Học sinh Quảng Trị tiếp cận TV1-CNGD không gặp khó khăn về sự khác biệt về ngôn ngữ, học sinh biết và nắm vững quy tắc chính tả. , học sinh cần nhiều thời gian để rèn luyện các kỹ năng nhưng thời lượng dành cho mỗi bài học lại ít, một số nội dung trong chương trình tài liệu tương đối khó đối với học sinh, một số lớp có sĩ số học sinh đông nên việc thực hành đọc, viết của học sinh còn hạn chế…”.

Tại Lào Cai, bộ SGK TV1-GDXD được đưa vào sử dụng từ năm 2013 ở tất cả các trường tiểu học trên địa bàn tỉnh. Theo đánh giá, bộ sách này có nhiều ưu điểm về đọc, viết… Tuy nhiên, cũng có nhiều ý kiến cho rằng bộ sách vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế.

Trong quá trình dạy tiểu học (lớp 1) 20 năm qua, cô Vũ Thị Mai – giáo viên Trường Tiểu học Y Tý (xã Y Tý, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai) đã có 14 năm dạy phổ thông. chương trình giảng dạy. đại trà và 6 năm dạy chương trình TV-GD. Bà Mai cho rằng mỗi chương trình đều có ưu nhược điểm riêng nhưng TV1-CNGD có nhiều phần khó, thậm chí khó hơn chương trình trước.

Cụ thể, theo cô Mai, đối với phần đầu của tập 1, khi học sinh đã quen với âm vần, nhiều phụ huynh luôn thắc mắc “tại sao dạy con đọc khi chỉ có hình tròn, hình vuông và hình tam giác?”. Tuy nhiên, phần này tương đối thuận tiện cho học sinh. Cô giáo đã ra mẫu, các bài sau các em tập theo ba-rem để làm rất nhuần nhuyễn.

Về những điểm cần điều chỉnh, cô Vũ Thị Mai cho biết: “Khó khăn cho cả tôi và học sinh là khi dạy ở tập 2, có những bài đọc quá dài, có nhiều vần khó, gây khó khăn cho các em vùng cao. Có những vần khó quá, cô cũng đọc chậm lại cho đúng, có những em đọc đi đọc lại nhiều lần không được, ví dụ các vần “uâu”, “uâu”, “uâu” hiếm và khó đọc.

Một số bài tập đọc, chính tả rất dài, thời lượng dạy không đủ. Có nhiều đồng nghiệp bảo dạy dễ, nhưng thú thật là có những phần hơi quá sức với học sinh vùng dân tộc như em”.

GS. Hồ Ngọc Đại cho biết sẽ không điều chỉnh lại sách công nghệ.

Thực tế, nhiều địa phương cũng không triển khai sách công nghệ giáo dục của GS. Hồ Ngọc Đại. Có thể kể đến các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng là những nơi “nói không” với sách này và vẫn kiên trì SGK đại trà.

Liên quan đến việc SGK Công nghệ giáo dục lớp 1 của GS Hồ Ngọc Đại không qua thẩm định vòng 1, trước đó, Hội đồng quốc gia thẩm định SGK lớp 1 cho biết, 3 bản thảo SGK Công nghệ giáo dục lớp 1 gồm: Tiếng Việt, Toán, Văn Đạo đức đều là “Thất bại”. trong vòng đánh giá đầu tiên.

Theo lý giải, các bản thảo chưa đáp ứng đầy đủ 13 tiêu chí của SGK do Bộ GD-ĐT ban hành, tác giả có thể chỉnh sửa, bổ sung… Tuy nhiên, GS Hồ Ngọc Đại khẳng định sẽ không có bất kỳ sự bổ sung nào. hoặc điều chỉnh bộ sách.

Theo kế hoạch, từ năm học 2020 – 2021 sẽ áp dụng chương trình giáo dục phổ thông mới, bắt đầu từ lớp 1. Vì vậy, việc lựa chọn sách giáo khoa là khâu rất quan trọng, có bộ sách phù hợp với chủ trương của Bộ. chương. chương trình mới theo hướng phát triển tư duy, năng lực và phẩm chất học sinh. Xã hội đang kỳ vọng vào một bộ sách giáo khoa giúp mục tiêu của chương trình thực sự “cất cánh”.